Türkçe > Pomakça

Pomakça - Türkçe sözlük

<< < (3/3)

daylek:
Türkiye de ki pomak ları Allah ıslah etsin zaten ! Şöyle düşün; birincisi dil utunmama yada yaşatma ... vb gibi bi dertleri yok zaten, ikincisi gerçekten böyle bir derdi olan da mükün olan en orjinal (ki olması gereken) halini öğrenmeye çalışacaktır, buna kiril alfabesi dahildir ve kiril alfabasi o kadar da zor bişey değildir efendim. İkincisi de yanılıyorsam düzelt lütfen ; bu kelimeler yazılı kaynaklardan alınmıyor sözlü kaynak hemen hepsi zaten değişime uğrayarak geliyor bize , birde yazı dilinde biz tam karşılayamazsak ne oluyor sonuç ? o yüzden ben hala aynı kanıdayım Toska yada alternatif olarak sunulur latin alfabesi orjinal yazımı kiril ile olur ki senin beyenatın bu sözlüğü somutlaştırmak adına basımını sağlamaktır o noktada latin harfleri ile çıkması taraftarı değilim. 

daylek:
Bişey daha soracağım gramer kuralları belirsiz bir dilin sözlüğü ne olur yada nasıl olur yada ne kadar doğrudur yada tamdır yada eksiktir ? başkada bişey var Pomakçanın hali hazırda ki durumunu ortaya koymak için nereye başvurmak gerekir hangi dünya kurumu bununla ilgilenir ? yani bu dilin grameri ne kadar çıkartılabilir ? sence... Çünkü madem ortalıkta dernekleştik diye dolaşılıyor insanlar, bunun kişiler tarafından görev adledilmesi gerekir. Bu noktada ilgili kişilere hatırlatma yapmak istediğim için soruyorum bunu ?   

Тоска:

--- Quote from: daylek on June 04, 2011, 11:47 ---İkincisi de yanılıyorsam düzelt lütfen ; bu kelimeler yazılı kaynaklardan alınmıyor sözlü kaynak hemen hepsi zaten değişime uğrayarak geliyor bize
--- End quote ---

Yazılı kaynaklardan da yararlanılıyor daylek ama tekrar üzerine basa basa söylüyorum yararlandığımız yazılı kaynaklar tamamen kiril alfabesi ile hazırlanmış durumda. Türkiye' de zaten halihazırda pomakların konuştuğu şiveler sözel dil temelli ve yazıya dökülmemiş halde olduğu için üçüncü şahıslara aktarılışlarında hatalar meydana geliyor.

Gramer kuralları belirlidir. Pomak şiveleri çok az nüans farklılıkları dışında aynı gramer yapısını taşır. Güney doğu slav dilleri gramer gurubunun tüm karakteristik özelliklerini taşıyan dilimiz ile makedonca ve bulgarca gramer yapısı bakımından % 90 oranında, sırpça ve hırvatça ile ise % 60 oranında benzeşir.

Gramer yapısının % 90 oranında benzeşmesi dilimizin özgün olmadığı anlamına da gelmez. Zira şahsen benim kendi kişisel araştırmalarım neticesinde özellikle zlatograd (darıdere) ve iskeçe bölgelerinde tamamen kendine özgü gramer yapısının mevcudiyetine yönelik örneklere rastladım.

Müteakip seferler belirttiğim üzere pomakların dernekleşme sürecinde ehil kişilerin başı çekmesi gerekir. Sadece merak ve istek yeterli değildir.

Тоска:
Sözlüğümüz deyimler harici 4001 kelimeye ulaştı. Bu aşamadan sonra sözlüğümüzdeki mükerrer girdileri eleyip internet ortamındaki versiyonunu tamamlamış durumda olacağız. Basımı planlanan geniş kapsamlı sözlüğümüzün ise derleme aşaması bitmek üzeredir. Eş zamanlı olarak Pomakça - İngilizce & İngilizce - Pomakça  ve Pomakça - Rusça & Rusça - Pomakça sözlüklerinin tercümesi hususunda da çalışmalarımız başlamıştır.

bogutevolu:
POMAKÇA’NIN YAPISI VE TARİHÇESİ

Pomaklar Osmanlı döneminde 15. yüzyıldan itibaren müslümanlaşmış Balkanlı bir topluluktur. Pomak tanımı önceleri Lofça, Plevne ve Teteven yöresinde Bulgarca konuşan müslümanları tanımlamak için ortaya çıkmıştır. Ancak Pomak tanımı Rodoplar yöresindeki Ahren müslümanlara, Makedonyadaki Torbeşlere ve Arnavutluk ve Kosovadaki Goran’lara da yaygınlaştırılmıştır. Ancak biz Pomakça dediğimizde Orta Rodoplar, Pirin ve Batı Trakyada konuşulan Pomak şivelerini kastediyoruz. Pomakça Bulgarca ve Makedoncaya yakın bir dildir.

Bulgarların bütün gayretlerine rağmen Pomakça uluslararası ortamda Bulgarca yada Bulgarcanın şiveleri değil, Hint-Avrupa kökenli bir slav dili olarak kabul edilmektedir. Gerçekten 19. yüzyılda Bulgar lehçelerinden standart bir Bulgarca dili oluşturulma çalışmaları yürütüldüğünde Rodop şiveleri dikkate alınmadığından gerek kelime haznesi, gerek fonetik vurgulamalar ve gerekse birçok gramer özellikleri açısından Pomakça ile Bulgarca arasından önemli farklar vardır.

Bulgar devletinin kurulmasından ve daha sonra Doğu Rumeli eyaletinin Bulgaristan’a katılmasından bu yana bir asırdan fazla bir zaman geçmiştir. Bu süre içinde sürdürülen resmi eğitim sistemine rağmen halen örneğin Zlatograd gibi yerlerin pomak şivesi Bulgarcadan çok farklıdır. Bir Bulgar vatandaşı Zlatograd Pomak şivesinin yarısından fazlasını anlayamamaktadır.

1877-1878 Türk-Rus savaşının başlangıcından itibaren ard arda gelen savaş dalgaları nedeniyle Pomakların üçte ikisi Türkiye’ye göç etmiştir. Genellikle kendi köylerinde yaşayan Pomaklar uzun yıllar boyunca kendi dillerini korumuştur. Ancak 1970’lerden sonra iletişim imkanlarının çoğalması ve köyden şehre göç nedeniyle Pomaklar giderek dillerini unutma sürecine girmişlerdir. Bugün için Pomakça artık 5. ve 6. nesillerini yaşayan Pomaklar arasında neredeyse kaybolmuştur.

Pomaklar açısından dilimizin kaybolması üzücü bir süreçtir. Bu nedenle giderek ölen son yaşlılarımız ağzından Pomakçanın derlenerek yazıya geçirilmesi önem arz etmektedir. Oluşturduğumuz bu sözlük tamamen amatör bir çalışma niteliğindedir. Pomakça şimdilik fonetik yani konuşulan bir dil olduğundan hazırladığımız sözlük de fonetik bir sözlüktür. Bundan sonra Dilbilimi kurallarına uygun şekilde hem Türkçeye hem de Bulgarcaya aşina olanlarca yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir.

Pomakça sözlük çalışmalarımız 2001 yılında Manisa Beşpınar ve civarı köylerinde konuşulan Pomakça şive ile hazırlamış olduğumuz 1600 kelimelik “Naşın Reçnik” isimli sözlüğe dayanmaktadır.

Pomakça henüz yazıya geçirilmiş ve standart kuralları oluşturulmuş bir dil olmadığından bu konuda yazılmış eserler yok denecek kadar azdır. Ancak ikibinli yıllarda başlayan Pomak canlanış süreci içinde Pomakça derleme çalışmaları arasında tamamı amatör olarak bir kaç sözlük oluşturulmuştur. Biz çalışmalarımızda bu sözlüklerin bulabildiğimiz hepsini tarayıp sözlüğümüzün içine ekledik.

Çalışmalarımızda yüzlerce Pomak şarkısı “pesna”ları tarayıp birçok sözcüğü sözlüğümüze ekledik. Halen onbinlerin üzerindeki kelime haznesinden ayıkladığımız onbin civarındaki bu sözcük ile ilk sözlüğümüzü oluşturmuş bulunuyoruz. Aslında pek çok varyant kelimeyi tek saydığımız için onbinler dedik. Yoksa elimizdeki kelime haznesi çok daha fazladır.

Pomakça Hint-Avrupa dil ailesine mensuptur ve slav gramer yapısına sahiptir. Bu gramer yapısı Bulgarca ile birçok açıdan aynı olsa da, farklı yönleri de mevcuttur. Bulgar dilbilimcileri bu farklılıkları göz ardı etmek suretiyle Pomakçayı Bulgarcanın içinde eritmeye çalışmışlardır. Bulgarca ile Pomakçanın gramer yapı özellikleri daha sonraki çalışmalarımızın konusu olacaktır. Ancak bu konuda Bulgarska Diyalektologia isimli eserin Rodop ve Pirin şiveleri ile ilgili kısımlarının incelenmesi dahi bu konuda yeterli fikir verecektir.

Bulgar yetkilileri “Veliki Bulgarya” ideali doğrultusunda tarihi verilerin yanısıra linguistik verileri de çarpıtmaktadırlar. Pomakların Osmanlı döneminde zorla müslümanlaştırıldığı tezini ısrarla tekrarlamaları yetmiyormuş gibi, ayrı bir Pomak varlığının tüm gerçekliğini inkar etmeye devam etmektedirler. Halbuki Balkanlardaki Pomak varlığı etnik bilinciyle, kendine mahsus dil ve kültürü ile Osmanlı döneminin 5 asrı boyunca oluşmuş ve halen canlı bir şekilde yaşayan bir gerçekliktir.

 



 

Navigation

[0] Message Index

[*] Previous page