Author Topic: Pomakça gramer (Dişi-erkek-nötr)  (Read 9385 times)

0 Members and 1 Guest are viewing this topic.

Offline Тоска

  • Charter member
  • *****
  • Posts: 2347
  • Gender: Male
  • % 100 + POMAK
Pomakça gramer (Dişi-erkek-nötr)
« on: April 18, 2008, 22:58 »
Pomakça'da Slav dillerinin arasında olduğu için dişilik,erkeklik ve nötrlük vardır.
Mesela 'kapı' anlamına gelen 'vrata' kelimesi dişidir.Aynı doğrultuda 'ev' anlamına gelen 'dom' kelimesi erkektir veya  'sabah' anlamına gelen 'utro' kelimesi nötrdür.


 Peki bir kelimenin hangi cinste olduğunu nasıl anlayacağız.Şimdi oraya gelelim:

1.Dişi Hal
     Eğer bir kelimenin sonu 'a' veya 'ya/ja/я' ile bitiyorsa bu kelime dişidir. Örneğin: Vrata(kapı) - Hartiya (kağıt).

2.Nötr(Cinssiz) Hal
     Eğer bir kelimenin sonu 'e','o','mya/mja' ile bitiyorsa bu kelime nötrdür(cinssizdir). Örneğin:  Kuche (köpek) - Dırevo - vremya(zaman)

3.Erkek Hal
     Eğer bir cisim yukarıda belirtilen harfler (a,ya,e,o,mya/mja) ile bitmiyorsa bu kelime erkektir. Örneğin: dom(ev) - piron(çivi)

     Ayrıca bu kurala uymayan kelimeler de vardır.
Mujçina (erkek anlamına gelir. Erkek bir kelimedir.)
Yunasha (delikanlı/genç erkek anlamına gelir. Erkek bir kelimedir.)
Dedushka(büyükbaba/dede anlamına gelir. Erkek bir kelimedir.)

     Neden bu konuya değindim:
Çünkü sıfatlar ismin cinsine göre çekimlenir. Örneğin: 'büyük' anlamına gelen 'golyam' kelimesini çekimleyelim:
Erkek: golyamıy dom (büyük ev)
Dişi: golyamıy ovtsa (büyük koyun)
Nötr: golyamıy dırevo (büyük ağaç)

Bir de 3. tekil şahıslar olan toy,ta,to bu cinslere göre kullanılır. 'dom' yerine 'to', vrata yerine 'ta' ,'dırevo' yerine 'to' kullanılr. 'bu' derken de yani 'tozi,tazi,tova' kelimelerini kullanırken de bu cins kuralına dikkat edilir. Örneğin:
Tozi bik(g) = Bu boğa
Tazi krava = Bu inek
Tova tele = Bu buzağı
   Dediğm gibi bu olay Pomak dilinin temelini oluşturur. Arkadaşlar pek değinmemişler ama en önemli dil bilgisi olaylarından birisidir değil en önemlisidir. Çünkü sıfat çekimleri buna göre yapılır.

(moBapuw)